•Â unikaĂŚ bliskiego kontaktu z chorymi osobami,
•Â kiedy jest siĂŞ chorym, zostaĂŚ w domu i zachowaĂŚ dystans do osĂłb zdrowych
•Â zasÂłaniaĂŚ usta i nos chusteczkÂą higienicznÂą podczas kichania i kasÂłania, a zuÂżytÂą chusteczkĂŞ wyrzuciĂŚ do kosza na Âśmieci
•Â myĂŚ czĂŞsto rĂŞce
•Â unikaĂŚ dotykania oczu, nosa i ust, Âżeby nie roznosiĂŚ zarazkĂłw
•Â dbaĂŚ o siebie, duÂżo spaĂŚ, byĂŚ aktywnym fizycznie, unikaĂŚ stresu, piĂŚ duÂżo pÂłynĂłw i zdrowo siĂŞ odÂżywiaĂŚ.

Informacje dla pracownikĂłw szkoÂły/placĂłwki:

•Â obserwowaĂŚ dzieci i mÂłodzieÂż wykazujÂącÂą objawy grypopodobne w trakcie pobytu w placĂłwkach takie jak: gorÂączka, kaszel, bĂłl gardÂła, bĂłl miĂŞÂśni, bĂłl gÂłowy, dreszcze, osÂłabienie, w niektĂłrych przypadkach biegunka.
•Â informowaĂŚ rodzicĂłw i opiekunĂłw o zaobserwowanych objawach grypopodobnych celem konsultacji z lekarzem rodzinnym
•Â zadbaĂŚ o ciÂągÂły dostĂŞp do ÂśrodkĂłw higienicznych w toaletach
•Â organizowaĂŚ w ramach moÂżliwoÂści jak najwiĂŞcej pobytu uczniĂłw na ÂświeÂżym powietrzu w czasie przerw i lekcji wychowania fizycznego
•Â monitorowaĂŚ strony internetowe PaĂąstwowej Inspekcji Sanitarnej www.pis.gov.pl oraz PaĂąstwowego ZakÂładu Higieny www.pzh.gov.pl celem uzyskania bie¿¹cych informacji

Informacje dla rodzicĂłw:

•Â obserwowaĂŚ domownikĂłw wykazujÂących objawy grypopodobne, w razie ich wystÂąpienia zgÂłosiĂŚ siĂŞ do lekarza rodzinnego
•Â myĂŚ rĂŞce swoje i swojego dziecka mydÂłem pod bie¿¹cÂą wodÂą oraz pokazaĂŚ dziecku jak naleÂży to robiĂŚ
•Â zatrzymaĂŚ chore dziecko w domu i wezwaĂŚ lekarza
•Â zasÂłaniaĂŚ nos chusteczkÂą higienicznÂą podczas kichania i usta podczas kasÂłania
•Â nie zabieraĂŚ dziecka do ludzi, ktĂłrzy sÂą przeziĂŞbieni
•Â zadbaĂŚ o to by dziecko zawsze miaÂło przy sobie chusteczkĂŞ do nosa
•Â spĂŞdzaĂŚ z dzieĂŚmi aktywnie wolny czas na ÂświeÂżym powietrzu

Informacje dla dzieci i mÂłodzieÂży:

Objawy nowej grypy A/H1N1 sÂą podobne jak grypy sezonowej:
• gorÂączka
• kaszel
• bĂłl gardÂła
• katar z pÂłynnÂą wydzielinÂą lub zatkanym nosem
• bĂłle miĂŞÂśniowe i stawowe
• bĂłl gÂłowy
• dreszcze

 W oko³o 25-30% przypadków nowej grypy mog¹ wystêpowaÌ wymioty i biegunka. Podobnie jak w grypie sezonowej czêœÌ zachorowaù przebiega ciê¿ko, a nawet mo¿e zakoùczyÌ siê œmierci¹. Szerzenie siê nowej grypy, podobnie jak grypy sezonowej, odbywa siê przez zaka¿enia drog¹ powietrzn¹ i kropelkow¹. Mo¿liwe jest te¿ przenoszenie siê zaka¿enia przez dotykanie przedmiotów zanieczyszczonych œlin¹ lub wydzielin¹ dróg oddechowych osoby chorej i nastêpnie dotykanie œluzówki osoby zdrowej.

SzkoÂła jest miejscem, gdzie kontakty miĂŞdzy uczniami sÂą bardzo bliskie i gdzie choroby szerzÂące siĂŞ drogÂą powietrznÂą mogÂą przenosiĂŚ siĂŞ szczegĂłlnie Âłatwo. ZakaÂżeni uczniowie mogÂą teÂż stanowiĂŚ ÂźrĂłdÂło zakaÂżenia dla swych rodzin oraz innych czÂłonkĂłw spoÂłeczeĂąstwa.
 

Co powinien zrobiĂŚ personel szkoÂły dla ochrony uczniĂłw i pracownikĂłw?

* ZorganizowaĂŚ i przeprowadziĂŚ szkolenie lub seriĂŞ szkoleĂą z zakresie zapobiegania szerzeniu siĂŞ zakaÂżeĂą wirusem nowej grypy A/H1N1 dla uczniĂłw oraz dla rodzicĂłw.
* W okresie przygotowawczym konieczne jest sprawdzenie kana³ów ³¹cznoœci szko³y z rodzicami i mo¿liwoœci szybkiego ich powiadamiania.
* ProwadziÌ aktywn¹ politykê zapobiegania zaka¿eniom przez dostarczanie materia³ów informacyjnych na temat zachowania w szkole, mycia r¹k, higieny kaszlu i czyszczenia nosa oraz promowaÌ w szkole zachowania zmniejszaj¹ce
prawdopodobieĂąstwo zakaÂżenia.
* ZachêcaÌ do szczepieù przeciw grypie sezonowej oraz nowej grypie A/H1N1. Wskazane mo¿e byÌ uzgodnione z lekarzem zorganizowanie akcji szczepieù dla uczniów. Sfinansowanie takiej akcji przez lokalny samorz¹d by³oby bardzo po¿¹dane.
* W razie wystÂąpienia objawĂłw grypowych wymagaĂŚ od rodzicĂłw zgÂłoszenia dziecka do lekarza i do tego czasu pozostania w domu, a w przypadku stwierdzenia takich objawĂłw u ucznia w szkole natychmiast umieÂściĂŚ go w pomieszczeniu odosobnionym i jeÂśli sÂą to objawy o niewielkim nasileniu powiadomiĂŚ rodzicĂłw o koniecznoÂści odebrania ucznia ze szkoÂły, a w przypadku ciĂŞÂżkiego zachorowania odesÂłaĂŚ ucznia transportem sanitarnym do szpitala zakaÂźnego lub innego, wyznaczonego do leczenia grypy, uzgadniajÂąc to z rodzicami/opiekunami dziecka.
* ZapewniĂŚ miejsca do mycia rÂąk lub ich dezynfekcji odpowiednimi preparatami alkoholowymi (≥60%) i zapewniĂŚ wyposaÂżenie tych miejsc w odpowiednie Âśrodki i materiaÂły.
* ZapewniÌ higienê miejsc przebywania uczniów i codzienne œcieranie powierzchni, które mog¹ byÌ zanieczyszczone wydzielinami i których mog¹ dotykaÌ uczniowie. Znaczn¹ czêœÌ tych zbiegów higienicznych mog¹ wykonywaÌ sami, odpowiednio poinstruowani, uczniowie. Czas zakaŸnoœci wydzielin poza organizmem cz³owieka wynosi 2-8 godzin.
* W uzasadnionych przypadkach, po konsultacji z lekarzem lub epidemiologiem, zaleciĂŚ noszenie maseczek ochronnych na nos i usta na terenie szkoÂły i w drodze do niej.

Co moÂże zrobiĂŚ uczeĂą i jego rodzice, aby zredukowaĂŚ prawdopodobieĂąstwo szerzenia siĂŞ zakaÂżeĂą w szkole?

• PozostaĂŚ w domu w razie choroby. JeÂżeli objawy odpowiadajÂą wymienionym wyÂżej objawom grypy, naleÂży pozostaĂŚ w domu 7 dni od wystÂąpienia objawĂłw lub 1 dzieĂą po ustÂąpieniu objawĂłw, jeÂżeli objawy trwajÂą 7 dni lub dÂłuÂżej.
• W czasie kaszlu lub czyszczenia nosa zakrywaĂŚ nos i usta chusteczkÂą jednorazowÂą, ktĂłrÂą po jednorazowym uÂżyciu naleÂży wyrzuciĂŚ, a rĂŞce umyĂŚ starannie wodÂą z mydÂłem.
• W rozmowie unikaĂŚ bliskich kontaktĂłw twarzÂą w twarz. W tym szczegĂłlnym przypadku uzasadnione jest rozmawianie z gÂłowÂą odwrĂłconÂą od rozmĂłwcy.
• UnikaĂŚ dotykania palcami ust, nosa i powiek oczu.
• Poza szko³¹ unikaĂŚ przebywania w pomieszczeniach z kilkoma osobami na raz, a szczegĂłlnie masowych zgromadzeĂą i sportĂłw kontaktowych.
• PrzestrzegaĂŚ zasad higienicznych wynikajÂących z instrukcji uzyskanych w szkole rĂłwnieÂż w domu i we wszystkich sytuacjach pozaszkolnych.

PostĂŞpowanie z uczniami naraÂżonymi w szkole na kontakt z potwierdzonym przypadkiem nowej grypy A/H1N1

Jak postĂŞpowaĂŚ w przypadku, gdy do szkoÂły przyjdzie uczeĂą z objawami grypy, jeÂżeli nowa grypa szerzy siĂŞ w miejscowoÂści, gdzie znajduje siĂŞ szkoÂła?

• O sytuacji naleÂży niezwÂłocznie powiadomiĂŚ rodzicĂłw chorego ucznia.
• NaleÂży ucznia umieÂściĂŚ w pomieszczeniu, gdzie nie przebywajÂą inni ludzie. W przypadku objawĂłw o niewielkim nasileniu powiadomiĂŚ rodzicĂłw o koniecznoÂści odebrania ucznia ze szkoÂły, a w przypadku ciĂŞÂżkiego zachorowania odesÂłaĂŚ ucznia transportem sanitarnym do szpitala zakaÂźnego lub innego, wyznaczonego do leczenia grypy, w porozumieniu z rodzicami/opiekunami dziecka.
• JeÂśli uczeĂą z objawami grypy ma powĂłd wejÂścia do pomieszczenia z innymi ludÂźmi, winien zakryĂŚ nos i usta chusteczkÂą jednorazowÂą lub pÂłatkiem ligniny, albo, jeÂżeli jest taka moÂżliwoœÌ, zaÂłoÂżyĂŚ maseczkĂŞ ochronnÂą na nos i usta.

Co naleÂży zrobiĂŚ dla uczniĂłw, ktĂłrzy mieli kontakt ze osobÂą, u ktĂłrej potwierdzono, lub podejrzewano zakaÂżenie wirusem nowej grypy A/H1N1?

• NaleÂży poinformowaĂŚ rodzicĂłw o tym kontakcie i moÂżliwoÂści zakaÂżenia.
• ZaleciĂŚ im codzienne pomiary temperatury i obserwacjĂŞ, czy nie wystĂŞpujÂą u ucznia objawy grypy w ciÂągu 7 dni od kontaktu
• ZaleciĂŚ im nie posyÂłanie ucznia do szkoÂły i zgÂłoszenie siĂŞ do lekarza w przypadku wystÂąpienia objawĂłw grypowych w ciÂągu 7 dni od kontaktu

Prof. dr hab. Andrzej ZieliĂąski
Krajowy Konsultant ds. Epidemiologii